Nghệ sĩ Đào Mộng Long đã vĩnh biệt chúng ta từ năm 2006. Cuộc đời ông có quá nhiều thăng trầm khiến hôm nay và có lẽ mãi về sau người ta vẫn còn nhắc.

NSND Đào Mộng Long là một trong những cây đại thụ của nền sân khấu Việt Nam. Đó là một diễn viên kịch nói lừng danh mà mọi thế hệ diễn viên sân khấu đều coi là bậc thầy với sự ngưỡng mộ, kính trọng. Ông gắn với những vai diễn để đời: Chánh Tôn (vở “Chị Hoà” của Học Phi); Pi-Tơ-Hắc (vở “Hàng ngũ hoà bình” của A. Fux Kin); Cụ Hồng (vở “Đầu sóng ngọn gió” của Nguyễn Hùng)...

Nghệ sĩ nhân dân Đào Mộng Long trong một vai diễn

Nghệ sĩ Đào Mộng Long đã vĩnh biệt chúng ta từ năm 2006. Cuộc đời ông có quá nhiều thăng trầm khiến hôm nay và có lẽ mãi về sau người ta vẫn còn nhắc. Có thể nói cả đời ông đã rất quen với nỗi cô đơn, bởi ông sống độc thân mấy chục năm trước lúc qua đời. Con người đa tình, đa sầu ấy gần như đã quên hẳn ở trên đời này còn có phụ nữ.

Người đàn bà đầu tiên bước vào cuộc đời ông có tên Hồng Liên - một cô đào người Huế có giọng hát hay và nhan sắc "chim sa cá lặn". Khi đó, ông mới 17 tuổi, đang sống ở TP Vinh. Mới vào nghề diễn cải lương, Đào Mộng Long hát chưa thạo nên được cô Hồng Liên dạy. Thực chất Liên hơn Long 3 tuổi nhưng vì trong lòng cảm mến chàng diễn viên trẻ nên cô chỉ nói hơn 1. Một lần, sau khi diễn ở đâu đó, mọi người liên hoan mừng thành công, Long bị chuốc rượu say, khi tỉnh dậy, cậu thấy mình ở nhà cô Liên. Hoá ra cô đã cho dìu cậu về nhà mình. Lúc này Liên là đào cải lương chính của gánh Hồng Nhật đang lưu diễn ở Vinh. Câu chuyện đã lùi xa vào dĩ vãng quá lâu, vậy mà người nghệ sĩ ở tuổi 90 vẫn còn nhớ rất rõ:

Nhưng thật trớ trêu! Số phận đã không mỉm cười với Long do bị cả gia đình Liên ngăn cấm vì không thích rể cũng làm nghề " xướng ca vô loài". Họ tuyên bố sẽ từ con gái nếu cố tình lấy anh chàng họ Đào. Thế là họ phải chia tay trong nước mắt. Lần gặp gỡ cuối cùng, cả hai người đã khóc như mưa.

Nếu Hồng Liên là người phụ nữ đầu tiên để lại ấn tượng sâu sắc trong Đào Mộng Long thì người thứ hai đã lướt qua cuộc đời ông chỉ như một cái bóng.Từ Lào, Đào Mộng Long về nước, bị bơ vơ, đau khổ mất một thời gian, rồi ông gia nhập một gánh cải lương có tên là Quảng Lạc ở Hà nội (có rạp ở phố Tạ Hiện ngày nay). Trong gánh hát này có một người tên là Tám Ngân. Ông có cô con gái tên Hiệp cũng xinh xắn, đang học nghề diễn viên. Chàng kép hát điển trai lập tức lọt vào mắt xanh của cô gái. Đang lúc đau buồn bởi sự đổ vỡ của mối tình cũ, được Hiệp"để ý", ông đã yêu cô con gái người đồng nghiệp. Nhưng cô mắc chứng nghiện ngập, cờ bạc đến mức mất khôn, cạn tình. Với tính cách và tâm hồn trống rỗng, nhiều thói hư tật xấu, cô nàng này đã chẳng lưu lại trong ông dấu ấn gì.

Người đàn bà thứ ba bước vào cuộc đời Đào Mộng Long có tên là Lan Phương, dì ruột của nữ cải lương Ái Liên nổi tiếng một thời. Là dì nhưng Phương kém tuổi Ái Liên khá nhiều. Lúc này Ái Liên mời Đào Mộng Long gia nhập gánh hát của mình mang tên Liên Hiệp Ban. Long và Phương hay đóng cặp với nhau. Thế là tình yêu giữa đôi trai tài gái sắc nhanh chóng nảy nở. Nhưng rồi cuộc tình này cũng chẳng duy trì được bao lâu, bởi sự ngăn cản dữ dội của các thành viên khác trong gia đình. Duy chỉ có Ái Liên ủng hộ, nhưng cũng không lay chuyển được tình thế. Giàu lòng tự trọng, Đào Mộng Long một lần nữa kiên quyết dứt áo ra đi, rời gánh Liên Hiệp Ban để khỏi vấn vương với người tình bất thành vợ.

Sau Lan Phương, có một người phụ nữ đã khiến ông không thể nào quên. Và sự thực người này đã chính thức là vợ ông, cùng chia sẻ cay đắng, ngọt bùi qua nhiều ngày tháng thăng trầm, đến hôm nay, nhắc đến, trái tim người nghệ sĩ già vẫn còn bồi hồi. Đó là Thu Chung- cô diễn viên chuyên đóng các vai chính trong gánh cải lương Phong Thuận ở Bắc Giang khoảng những năm 1938 - 1939. Cặp uyên ương đồng thời là bạn diễn, cùng chí hướng, chung niềm đam mê nghề nghiệp. Mối tình của họ được người chủ gánh hát và các đồng nghiệp khác ủng hộ, vun vén nên rất thuận lợi. Họ đã giúp nhau được rất nhiều trên bước đường nghệ thuật. Nhưng rồi sống giữa thời buổi loạn lạc, do hoàn cảnh, họ phải mỗi người một nơi. Rồi một thời gian sau, Thu Chung nhận được tin Đào Mộng Long qua đời, đã vô cùng đau đớn, tưởng không sao gượng dậy nổi. Được một người đàn ông tốt bụng cưu mang giữa lúc đang khủng hoảng, nàng đã nhận lời làm vợ. Trước khi qua đời (năm 2006), Đào Mộng Long cho biết bà Thu Chung vẫn đang sống với người chồng đó tại một ngôi nhà ở phố Thợ Nhuộm. Ông chỉ tiếc cho bà là với tài sắc trời phú nhưng bà không theo đuổi con đường nghệ thuật đến cùng.

Sau ngày hoà bình (1954), Đoàn kịch T.Ư ra đời. Tại đây, Đào Mộng Long nảy nở tình yêu với một cô diễn viên trẻ, kém ông tới 2 giáp, sinh trưởng trong một gia đình quyền quý, có nhiều người thành đạt. Một gia đình như vậy đã không chấp nhận cô con gái vừa mới lớn của họ yêu một người đàn ông tuy có tài, có tiếng nhưng hơn quá nhiều tuổi, lại đã từng có vợ. Nhưng cô gái thì quyết tâm theo đuổi tình yêu, nàng nằng nặc đòi lấy bằng được người nghệ sĩ tài danh. Lúc này, Đào Mộng Long là tác giả vở cải lương “Hận tương giao” đang được công chúng hâm mộ. Kịch bản vở này còn được in thành sách. Mẹ cô gái có một cửa hàng sách lớn, thấy người ta hỏi mua cuốn “Hận tương giao” nhiều, lúc này, bà mới biết tác giả cuốn sách được nhiều người tìm đọc chính là anh chàng đang theo đuổi con gái mình. Tình yêu của họ thật đẹp bởi ngoài tình vợ chồng, họ còn là đồng nghiệp, là thày trò của nhau. Nhưng bản tình ca du dương ấy đã không có hồi kết mà sớm bị bỏ dở giữa chừng để rồi lại đẩy người nghệ sĩ tài ba mới ở tuổi 50 bước vào cảnh cô đơn. Người đàn bà cuối cùng bước vào cuộc đời Đào Mộng Long sưởi ấm trái tim ông một chặng đường đời ngắn ngủi rồi hồn nhiên bước đi đó là NSND Phạm Thị Thành. Điều khá đặc biệt là khi hai nghệ sĩ tiếng tăm này hát bài “Chia tay hoàng hôn”, mỗi khi nhắc đến nhau, họ vẫn luôn trân trọng, khó ai có thể nghe ở họ một lời nào dù chỉ là rất xa xôi, oán trách người kia.

Đào Mộng Long đã yên nghỉ cõi vĩnh hằng, lúc 12 giờ 5 phút ngày 9-8-2006, thọ 92 tuổi. Cuộc đời chìm nổi, đa đoan đã làm nên một Đào Mộng Long kiệt xuất trên sân khấu. Mang tiếng có nhiều mối tình trong đời, nhưng ông lại là người luôn sống nghiêm túc, sâu sắc trong tình yêu. Ông đã yêu là sâu nặng, đắm đuối, hết mình. Ông không quan hệ ái tình với ai khi trái tim không rung động.

Con người Đào Mộng Long là như thế, điều này đã mấy ai hay?

Sources: tinmoi